Bắt đầu từ những câu hỏi có vẻ rất‘trẻ con’: “Chữ số từ đâu đến? Ngày xưa người ta đếm như thế nào? Ai phát minh ra số Zéro?”, Georges Ifrah đã mất nhiều năm tìm kiếm trong lịch sử thế giới, nghiên cứu các lĩnh vực khác nhau rồi kết nối, liên hệ các sự kiện và cuối cùng đã cho ra đời cuốn sách nổi tiếng nhất của mình “Lịch sử chữ số thế giới” dày hơn 2000 trang.Với mong muốn cuốn sách tiếp cận được với nhiều độc giả hơn, ông đã rút gọn và tóm tắt lại các giai đoạn chính trong “Chữ số hay lịch sử một phát minh vĩ đại”, ‘chỉ’ dày khoảng 350 trang.
Một hành trình đầy thú vị và khó khăn từ khi con người từ thuở hồng hoang mới có ‘cảm nhận’ về các con số, tập đếm tới khi phát minh ra cơ số và mãi cho tới khi những chữ số đầu tiên được ra đời khoảng 3300 năm trước CN. Trên khắp các lục địa, nhờ các tộc người Sumer, Elam ở Lưỡng Hà,Ai Cập, Hy Lạp,Trung Quốc,.. các con số từ giai đoạn ‘được cảm nhận’ đã đến lúc được gọi tên, được ghi chép lại trên đá, đất sét, giấy nhưng vẫn hoàn toàn vắng mặt con số không. Người Maya, Babylone thành công trong việc thể hiện nó nhưng hệ cơ số họ dùng lại không thể đóng góp gì nhiều cho số học. Rốt cuộc, tới tận thế kỉ VI, các nhà toán học Ấn Độ cùng hệ cơ số 10 và chữ số ‘không tượng hình’ của họ, đặc biệt quan trọng là con số Zéro lần đầu tiên được coi như một ‘chữ số’ cũng nhờ những người Arap mà hệ chữ số này được phổ biến ra toàn thế giới. Với sự chiến thắng của phe Algoriste mà nhờ vậy, việc tính toán không còn là trò ảo thuật và một đứa trẻ cũng có thể ê a đọc bảng cửu chương mà không cần hàng năm trời tìm thầy dạy về bí ẩn phép nhân chia cộng trừ, đặt tiền đề cho sự phát triển rực rỡ các ngành khoa học khác. Và cũng kể từ đó,vẻ đẹp và sự thú vị, tính vô hạn của số học vẫn chưa bao giờ thôi hấp dẫn loài người.
Không đơn thuần là kể lại lịch sử, cuốn sách còn đề cập về khả năng của con người và sự táo bạo viển vông của chúng ta, cái gọi giới hạn và vô hạn thực ra là gì, liệu có một hệ đếm ưu việt nữa hơn hay không,… Tuy nhiên, với hệ đếm thập phân và chữ số Ấn Độ-Ả rập “đã không có tháp Babel cho các con số: khi mà người ta đã thấm nhuần các con số, ở bất cứ nơi nào người ta cũng hiểu giống như nhau” và “ngày nay chữ số là ngôn ngữ phổ biến duy nhất”
Sách viết khá dễ hiểu, nhiều minh họa và giai thoại thú vị, con đường hình thành của một trong những phát minh vĩ đại và quan trọng nhất của loài người nói chung và toán học nói riêng đã được tóm tắt một cách sinh động và rõ ràng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét